รับถมที่ดิน จากผู้เชี่ยวชาญในการถมดิน

ในขั้นตอนการถมดิน มีวัตถูประสงค์หลัก คือการหนีน้ำ และ การระบายน้ำออกจากตัวอาคารหรือที่ดินเป็นหลัก ก่อนที่จะทำการสร้างบ้าน หรือ สิ่งปลูกสร้าง เจ้าของที่ดิน จะมีคำถามว่า ระดับดินที่เหมาะสมสำหรับการถมที่ดินปลูกบ้าน หรือ โครงการนั้นจะต้องสูงแค่ไหน การที่จะตอบปัญหาข้อนี้ควรจะดูปัจจัยต่างๆอย่างเช่น

บริเวณพื้นที่นั้น มีน้ำท่วมหรือเปล่า ท่วมสูงแค่ไหน อาจจะต้องสอบถามจากผู้คนแถวๆนั้น หรือถ้าสามารถดูร่องรอยน้ำท่วมที่อยู่ตามสิ่งก่อสร้างต่างๆได้ก็ยิ่งดีครับ

ระดับท่อระบายน้ำและบ่อพักสูงแต่ไหน ระดับน้ำในระบบท่อระบายน้ำในพื้นที่นั้นอยู่ที่ระดับไหน สามารถสอบถามได้จากหน่วยงานราชการ ที่รับผิดชอบอยู่ หากระดับที่คุณต้องการถมอยู่ค่อนข้างสูง ก็ไม่เป็นไรจะไม่มีปัญหาเรื่องการระบายน้ำ แต่ถ้าระดับของคุณ ค่อนข้างต่ำกว่าพื้นที่ข้างเคียง (ไม่ควร แต่จะด้วยเหตุจำเป็นใดๆ ก็ตาม) ควรจะตรวจสอบตัวนี้ด้วยครับ เพื่อให้แน่ใจว่าน้ำในบ้านเรา สามารถระบายออกสู่ระบบระบายน้ำสาธารณะได้

ระดับถนนหน้าบ้าน และระดับดินพื้นที่ข้างเคียง ปัจจุบันมีการถมยกระดับถนนกันมาก แข่งกันถมทั้งถนน ทั้งเพื่อนบ้าน ถ้าสามารถให้ระดับดินของเราใกล้เคียงกับพื้นที่รอบๆ ก็น่าจะดีครับ ทั้งในแง่ความปลอดภัยของโครงสร้างรั้ว การระบายน้ำ ฯลฯ

แบบบ้าน แบบโครงการ หรือ แบบสถาปัตย์ ย่อมมีผลต่อวิธีการถมดิน

ขนาดพื้นที่ของที่ดิน มีผลต่อระดับความสูง ถ้าที่ดินมีพื้นที่ขนาดเล็ก จะทำให้ระดับไปการถมไม่สามารถถมสูงได้มาก เนื่องจากระดับความชันของถนนทางเข้าบ้านสั้น ถ้าถมสูงจะมีความชันมาก จนเกิดความเสียหายกับช่วงล่างรถยนต์ได้

การกำหนดระดับดินถมควรดูปัจจัยรอบๆด้าน ถมสูงหน่อยได้เปรียบ แต่ค่าถมและค่ากำแพงกันดินจะแพงขึ้นตามระดับครับ

(สำหรับดินบริเวณทั่วไป หรือ จัดสวน)

เรื่องการทรุดตัวของดินเกิดจากหลายสาเหตุคือ

ดินที่นำมาถมที่ดินเมื่อถูกขุดและขนย้ายแล้วนำมาถม เนื้อดินจะไม่แน่นมีโพรงอยู่ข้างใน เมื่อถมทิ้งไว้สักหลายๆ เดือนดินจะค่อยๆ ยุบตัวโดยที่โพรงอากาศข้างใน จะถูกน้ำหนักดินกดเอาเนื้อดินเข้ามาแทนที่ ทางแก้ ใช้รถแบคโฮ รถบรรทุกดินหรือรถแทรกเตอร์ วิ่งบดไปบดมาเป็นชั้นๆละ 30-50 เซนติเมตร จะทำให้โพรงเหล่านี้ยุบลงไปได้มาก กรณีของถนนต้องใช้ขั้นตอน สำหรับทำถนน ซึ่งยุ่งยากทีเดียว

ดินเดิมเมื่อถูกน้ำหนักดินถมที่ดินกดลงมาก็จะยุบตัว ยุบมากยุบน้อยขึ้นอยู่กับสภาพดินเดิมว่ามีความแน่นเพียงใด เช่น ดินเดิมที่เคยใช้เป็นลานจอดรถมานาน และ มีรถเข้าออกจอดอยู่เสมอก็จะทรุดน้อย ดินเดิมที่เป็นท้องนา หรือ ที่ต่ำ ขังน้ำ ดินอุ้มน้ำไว้มาก จะทรุดตัวมาก ไม่มีทางแก้ครับ ดินจะทรุดไปตามธรรมชาติ แต่ไม่นานอาการนี้จะหยุดไปเอง

ดินทรุดจากการสูบน้ำบาดาล ในพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑล อันนี้ก็ไม่มีทางแก้เช่นกัน ต้องทรุดลงไปเรื่อยๆ อยู่แล้ว อาการนี้ไม่หยุด (ยกเว้นจะหยุดสูบน้ำบาดาล อาการก็จะค่อยๆช้าลง)

อินทรีย์วัตถุผิวดิน เช่นบริเวณน้ำขังจะมีขี้เลน ซึ่งเป็นอินทรีย์วัตถุจากการเน่าเปื่อยของพืชน้ำ รวมทั้งซากต้นไม้ต่างๆด้วย เมื่อถมดินกลบไปแล้ว จะค่อยๆ ย่อยสลายยุบตัว แล้วดินถมที่อยู่ข้างบนก็จะยุบตัวตามลงมา ทางแก้ กรณีเป็นที่น้ำขัง ถ้ามีขี้เลนเหลวๆ รวมทั้งพืชน้ำต่างๆ ให้ลอกออกก่อน ถ้าเป็นที่แห้งให้ถางพืชต่างๆ รวมทั้งขุดตอไม้ใหญ่ออกด้วย หรือ อาจใช้วิธีจุดไฟเผาก็ได้ ถ้าสามารถควบคุมการลุกลามของไฟได้ ดินถมบริเวณใดไม่ได้มีการลอกเลน หรือ บริเวณที่มีอินทรีย์วัตถุออกอยู่มากเอาออกไม่หมด ก็จะยุบเป็นหลุมๆ

หากมีการคุมงานรับเหมาถมดินที่ดี ตามวิธีในข้อ 1 และข้อ 4 แล้วดินที่ถมที่ดินจะไม่ยุบมาก ไม่ต้องมาปรับระดับที่หลังอีกที (หรือปรับไม่มาก) ครับ ในการพิจารณาว่าต้องมีการบดอัด หรือ มาตราการป้องกันดีแค่ไหน ขึ้นอยู่กับว่า เราต้องใช้ พื้นที่บริเวณนั้นทำอะไร เช่น ถ้าใช้เป็น ถนนคอนกรีต จะต้องมีการบดอัด และ กำจัดเศษวัชพืชอย่างดี เนื่องจาก การทรุดตัวของดินต่างกันเล็กน้อย ก็อาจทำให้ ผิวถนนแตกร้าวได้ แต่ถ้าใช้เป็นพื้นที่จัดสวนนั้น เราสามารถปรับระดับดินภายหลัง จากที่ทิ้งให้ดินยุบตัวไปสักปีสองปีแล้ว แต่ก็ควรจะบดอัดบ้างเหมือนกัน ถ้าเราต้องการสวนที่สวยเรียบในปีแรกๆ ครับ ระวังรั้วเอียงด้วยนะจ๊ะ ธรรมชาติดินนั้นมันไม่ใช่เพียงอยู่นิ่งๆ เท่านั้น แต่มันจะมีแรงดันทางด้านข้างด้วย ดินที่ระดับเท่ากันต่างคนต่างดันกันเองกับเพื่อนๆรอบตัวมัน ก็ไม่เป็นไร แต่ดินต่างระดับความสูงที่ถูกกั้นไว้ ด้วยกำแพงรั้วนั้น ดินที่สูงกว่าจะมีแรงดันมากกว่าผลักออกไปทางดินที่ต่ำกว่า แรงนี้เองที่กำแพงรั้วจะต้องรับไว้ คุณจึงเอากำแพงรั้วแบบธรรมดา มาใช้เป็นกันดินที่ต่างระดับมากๆไม่ได้ครับ โครงสร้างกำแพงรั้วต้องออกแบบให้รับแรงดันดินได้โดยไม่เอียง

ในการถมดินสำหรับเจ้าของงานนั้นไม่แนะนำให้จ้างรถดินขน และจ้างรถบดเข้ามาเองครับ เนื่องจากถ้าไม่คุ้นเคยกับงานแล้วอาจจะโดนโกงได้ง่าย ควรจะจ้างผู้รับเหมาถมดินให้จัดการให้เสร็จ แล้วทีนี้การติดต่อกับผู้รับเหมาถมดิน เราจะรู้ได้อย่างไรว่าราคาควรจะเป็นเท่าไหร่ ตกลงกันตรงไหน

เริ่มที่การคิดปริมาณดิน ก็คือ กว้างคูณยาวคูณสูง หรือพื้นที่คูณความสูงนั่นเอง ในกรณีที่พื้นที่เดิมไม่สม่ำเสมออาจจะต้องเฉลี่ยระดับ กรณีพื้นที่กว้างๆ มูลค่างานมาก ควรจะจ้างช่างสำรวจหาระดับดินในตำแหน่งต่างๆ แล้วคำณวณปริมาณดินออกมา

ราคาต่อหน่วย เมื่อทราบปริมาณดินที่ต้องการแล้วคูณด้วยราคาต่อหน่วยก็จะเป็นราคารวม ราคาต่อหน่วยนี้ต้องสูงกว่าราคาดินจากรถขนดิน เนื้องจากเวลานำดินมาบดอัดแล้วปริมาตรจะยุบตัวลงไป และผู้รับเหมาต้องบวกค่าดำเนินการ กำไรต่างๆด้วย ให้ลองเชคราคาดูกับผู้รับเหมาหลายๆราย ก็จะทำให้เราทราบราคาตลาดครับ

ข้อกำหนดในการทำงาน เช่นต้องลอกเลนหรือไม่(น่าจะลอกนะครับ) บดอัดทุก 30 ซม หรือ 50 ซม. ซึ่งจะคุมเข้มแค่ไหนขึ้นอยู่กับจุดประสงค์การใช้งานพื้นที่ เช่นพื้นที่ถมทิ้งไว้เฉยๆ หรือใช้จัดสวน ก็ควรมีการบดอัดบ้าง แต่ถ้าเป็นถนนต้องมีการบดอัดและควบคุมคุณภาพอย่างดีไม่งั้นถนนจะแตกร้าวได้ครับ

ตอนทำงานควรไปดูบ่อยๆด้วยครับ ผู้รับเหมาจะได้ทำตามที่ได้ตกลงกัน

ก่อนเริ่มทำการถม ควรมีการทำระดับอ้างอิงไว้เพื่อตรวจสอบ เช่นการพ่นสี ตอกตะปูกำหนดระดับไว้ตามเสาไฟฟ้า หรือสิ่งก่อสร้างข้างเคียงที่มีลักษณะถาวร ไม่เคลื่อนย้าย เมื่อผู้รับเหมาจะส่งมอบงานจะได้ทำการตรวจสอบได้ครับ

นอกจากนั้น ราคาที่ดินยังขึ้นอยู่กับอีกหลายปัจจัยเช่น

ระยะทาง ระหว่างบ่อดินที่เราซื้อดินมากับสถานที่ก่อสร้าง (ราคาค่าขนส่ง)

ชนิดของดิน ดูจากความลึกของดินที่ขุดขึ้นมา หน้าดิน 0-0.50 ม.บางที่ก็ถึง 1.00 ม. จะแพงที่สุด เหมาะสำหรับการปลูกต้นไม้ (ดินจะมีสีดำ) ลึกกว่านี้ลงไปราคาจะถูกลง เพราะแร่ธาตุในดินจะน้อย ถมที่ดีแต่ไม่เหมาะจะปลูกต้นไม้แล้ว(ดินออกสีน้ำตาลๆ มีทรายปน) แต่ถ้าลึกลงไปมากๆ จนดินออกเป็นสีขาวๆ จะปลูกอะไรไม่ขึ้นเลย แต่นำมาใช้ถมได้ดีมาก ราคาถูกที่สุด

ลักษณะการถมดิน ถ้าใช้รถตัก ตักดินแล้วเอามากองๆ ไว้ ดินจะดูเต็มเร็วแต่จะหลวมมาก และจะทรุดตัวในภายหลังอย่างมากด้วย (ถ้าเป็นงานเหมา ต้องระวังเรื่องนี้มากๆ ต้องมีคนคอยดูที่หน้างาน) ถ้าถมในลักษณะ ถมแล้วใช้รถบรรทุกถอยทับ ดินจะแน่นขึ้น จะได้ดินปริมาณมาก(แต่ผู้รับเหมาไม่ชอบ และดินต้องเป็นดินแห้ง) มีถมลักษณะอื่นอีกหรือเปล่าผมไม่แน่ใจครับ แล้วแต่เทคนิคของผู้รับเหมาด้วย

การขนส่ง จะใช้รถบรรทุกเป็นส่วนมาก ความกว้างของกะบะรถ 10 ล้อ ประมาณ 2.5 x 6 ม. ความสูง ส่วนมากเค้านับกันเป็น"ไม้" เช่น ไม้ 1 , ไม้ 2 อะไรทำนองนี้ "ไม้" คือ ไม้ที่เป็นซี่วางตามนอนด้านข้างกะบะ นับจากล่างขึ้นบน รถแต่ละคันความสูงจากท้องกะบะถึงซี่ไม้จะไม่เท่ากันครับ รถบางคันท้องลึก บางคันท้องตื้น ถ้าคิดปริมาตร 2.5 x 6 x สูงซัก1.2 ม. จะได้ 18 ลบ.ม. แต่ส่วนใหญ่ งานดินจะคิดค่าความโปร่งที่ 50% แสดงว่าเราได้ดินจริงๆ แค่ 9 ลบ.ม.

เวลาในการถม ก็ขึ้นอยู่กับระยะทาง ที่ดินจะเดินทางมาจากบ่อดิน และจำนวนรถที่ใช้ขนส่ง ถ้าใช้รถหลายคัน วันนึงก็ขนได้หลายเที่ยว(อันนี้ก็แล้วแต่ความเหมาะสม เพราะระหว่างทางผู้รับเหมาอาจต้องจ่ายค่าความสะดวกในการผ่านทางบ้าง)

ส่วนการบดอัด ก็แล้วแต่ตกลงว่า จะถมอย่างเดียว หรือบดอัดด้วย

ราคาดิน จริงๆ แล้วสามารถต่อลองกันได้ครับ ขึ้นอยู่กับความพอใจของทั้งสองฝ่าย

การถมหลังก่อสร้าง
เจ้าของบ้านแทบทุกรายคงมีความต้องการ ประหยัดค่าถมดิน โดยต้องการที่จะถมหลังสร้างบ้าน ซึ่ง มีมุมมองว่า มีพื้นที่และปริมาณในการถมน้อยลง ราคาถมดินย่อมถูกลง แต่ในขั้นตอนการถมดินนั้น การถมที่ดินหลังปลูกสร้างบ้าน จะมีราคาถมที่ สูงกว่า ถมดินก่อนการสร้างบ้าน (เมื่อเทียบกับปริมาณดินที่ได้รับเท่ากัน) เนื่องจาก การถมหลังสร้างบ้าน มีขั้นตอนการทำงานที่ยากกว่า และมีความเสี่ยง กับสิ่งปลูกสร้าง เพราะจำเป็นต้องนำเครื่องมือหนัก เข้าพื้นที่ อีกทั้ง ขั้นตอนการบดอัดทำได้ยากกว่า จะมีผลต่อฐานรากของสิ่งปลูกสร้าง และ ไม่สามารถ บดอัดได้ดีเทียบเท่า การถมที่ก่อนการสร้างบ้าน

การถมก่อนสร้างบ้าน
ในการถมที่ดินก่อนการปลูกสร้างบ้านนั้น ที่ดินจะยังเป็นที่ว่าง ซี่งเครื่องจักรหนัก จะสามารถทำงานได้ง่าย และ บดอัดได้เต็มประสิทธิภาพ อีกทั้งในช่วงเวลาที่มีการก่อสร้าง ดินที่ถมทิ้งไว้ จะยุบตัวไปบางส่วน โดยวัสดุก่อสร้าง ที่มีน้ำหนักมาก รวมถึง รถบรรทุกเสาเข็ม รถบรรทุกปูน จะช่วยในการบดอัดเพิ่มเติม รวมถึงท่านสามารถนำดินที่มีอยู่ เติมใส่ในช่องคานได้อีกด้วย เมื่อท่านสร้างบ้านเสร็จแล้ว ท่านสามารถเพิ่มเติมวัสดุอื่นให้เหมาะกับการก่อสร้างได้ เช่น หน้าดินเพื่อปลูกต้นไม้ หินคลุกบดอัดเพื่อทำถนนทางเข้า หรือ ลานจอดรถ ทรายเพื่อปูตัวหนอน

ดังนั้นการถมที่ดินก่อนการก่อสร้าง จะให้ผลดีกว่า การถมดินหลังการปลูกสร้าง ควรมีการถมดิน ให้ได้ระดับใกล้เคียง กับ แบบก่อสร้าง ที่ต้องการ ก่อนการก่อสร้าง

ดินลูกรัง เป็นดิน ที่มีลักษณะเป็นหินบดละเอียด มีทั้งสีแดง สีเหลือง สีจะแต่ต่างกันตามพื้นที่ที่มาของลูกรัง มีลักษณะแห้ง ไม่อมน้ำ เมื่อบดอัดแล้วจะแน่นแข็ง มีผลต่อการปลูกต้นไม้อย่างมาก ต้นไม้ขึ้นได้ยากมาก จนถึงไม่ขึ้นเลย เหมาะแก่การถมทำถนน ลาดยาง ลาดคอนกรีต ในการถมที่ปลูกบ้านอาจจะแบ่งโซน เป็นดินลูกรังเฉพาะส่วนถนนก็ได้ครับ การถมดินลูกรังในเมืองจะมีราคาแพงกว่า ดินถมมาก เนื่องจากระยะทางในการขนส่งจากแหล่งลูกรังจะไกลกว่าปกติ อีกทั้งชนิดของรถที่ใช้ขนส่ง ส่วนใหญ่เป็นรถพ่วง 18 ล้อ ซึ่งยากต่อการเข้าพึ้นที่ในเขตเมือง ถ้าในกรณีพื้นที่ไม่ใหญ่ และ อยู่ในเมือง จะใช้หินคลุกแทนดินลูกรัง

คำถาม : จะถมที่สร้างบ้านใช้ดินอะไรดี ที่ปลูกต้นไม้ได้ด้วย
ตอบ : ในกรุงเทพ ใช้ดินถมทั่วไป ราคาถูก ถ้าใช้ดินดำจากบ่อ ราคาจะแพงกว่า ประมาณ 20-25% ทั้งสองอย่างสามารถ ปลูกต้นไม้ได้ สำหรับหน้าดิน ก็ใช้ได้ แต่ในกรุงเทพ ราคาจะสูงมาก

คำถาม : อะไรที่ถูกที่สุดในการถม
ตอบ : ดินครับ เมื่อเทียบราคากับคุณภาพแล้ว ดินถูกสุดครับ (เศษขึ้ปูน ราคาถูกกว่าดิน แต่เมื่อเทียบคุณภาพแล้ว ดินถมธรรมดาดีกว่าครับ)

คำถาม : ถ้าถมด้วยอิฐหัก หรือ เศษขี้ปูนเพื่อทำลานจอดรถแล้ว อนาคตจะสร้างบ้านได้ไหม
ตอบ : ได้แน่นอนครับ เพียงแค่รื้อถอน บ้างจุดที่จะตอกเข็ม และ ในขณะการปลูกสร้างบ้านช่วงการทำฐานราก ควรจะนำอิฐหักส่วนที่วางแผนจะเป็นสวนในอนาคตออกไปเติมใส่ในช่องคาน และ นำดินปลูกต้นไม้ใหม่ลงแทนทีตำแหน่งสวน